Türkiye’de Kaç Kalkınma Ajansı Var? Kalkınma Ajansları Nedir, Ne İşe Yarar?

Kalkınma ajansları, bölgesel kalkınmayı destekleyen ve yerel potansiyeli harekete geçirmeyi amaçlayan kurumsal yapılardır. Türkiye’de kalkınma ajansları, 2006 yılından itibaren faaliyete geçmeye başlamış ve günümüzde bölgesel gelişme politikalarının önemli bir parçası haline gelmiştir.

Peki Türkiye’de kaç kalkınma ajansı var? Kalkınma ajanslarının amacı nedir? Ne gibi destekler sunarlar? Bu yazımızda, kalkınma ajansları hakkında merak edilenleri detaylı şekilde ele alıyoruz.

Kalkınma Ajansları Nereye Bağlıdır?

Türkiye’deki kalkınma ajansları, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösterir. Bakanlık, kalkınma ajanslarının stratejik yönelimlerini belirler, denetimini yapar ve performanslarını izler.

İdari Bağlılık ve Koordinasyon:

• Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, kalkınma ajanslarının üst denetim ve yönlendirme organıdır.
• Bakanlık bünyesindeki Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü, ajansların mevzuata uygun faaliyet göstermesini sağlar.
• Ajanslar, Bakanlık tarafından hazırlanan Kalkınma Planları, Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi (BGUS) ve ilgili mevzuatlar doğrultusunda çalışırlar.

Kalkınma Ajanslarının Yapısı Nasıldır?

Kalkınma ajanslarının kurumsal yapısı, yerel ve ulusal iş birliğini sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Her ajansın yapısında aşağıdaki üç temel organ bulunur:

1. Yönetim Kurulu

• • Vali (başkanlık eder)
  • İl belediye başkanları
  • İl genel meclisi başkanları
  • Ticaret ve sanayi odası başkanları
  • Ajansın faaliyet gösterdiği illeri temsilen oluşturulur.
  • Ajansın stratejik kararlarını alır.

3. Genel Sekreterlik

• • Ajansın icracı organıdır.
  • Proje çağrıları, hibe programları, eğitimler gibi tüm operasyonel süreçleri yürütür.
  • Profesyonel uzman kadrolardan oluşur.

Kalkınma Ajansları Nasıl Çalışır?

Ajansların temel işleyişi, planlama, destekleme ve koordinasyon üzerine kuruludur:

1. Bölgesel Planlama ve Strateji Geliştirme

• • Bölgenin güçlü ve zayıf yönleri analiz edilir.
  • Sosyo-ekonomik kalkınma stratejileri hazırlanır.
  • Bölgesel Gelişme Planı ve Yıllık Çalışma Programı oluşturulur.

2. Mali ve Teknik Destek Sağlama

• • • Proje teklif çağrıları açılır (hibe programları)
    • Teknik destek hizmetleri sunulur (eğitim, danışmanlık)
    • Fizibilite, inovasyon ve dijital dönüşüm gibi alanlara özel destekler verilir.

3. Yatırımcılara Rehberlik

• • • YDO’lar aracılığıyla yatırımcılara ücretsiz danışmanlık sunulur.
    • Teşvik, ruhsat, izin ve başvuru süreçlerinde destek olunur.
    • Yatırım ortamı hakkında bölgesel analizler yapılır.

Türkiye’de Kaç Tane Kalkınma Ajansı Var?

2025 yılı itibarıyla Türkiye genelinde toplam 26 adet kalkınma ajansı faaliyet göstermektedir. Bu ajanslar, Türkiye’nin 26 Düzey 2 bölgesine göre yapılandırılmıştır. Her bir kalkınma ajansı, kendi bölgesindeki illerin sosyoekonomik kalkınmasını desteklemek üzere faaliyet gösterir.

Kalkınma Ajansları Listesi Örnekleri:

• İSTKA – İstanbul Kalkınma Ajansı
• ANKARAKA – Ankara Kalkınma Ajansı
• İZKA – İzmir Kalkınma Ajansı
• BURSA ESKİŞEHİR BİLECİK KA (BEBKA) – Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı
• DOĞU MARMARA KA (MARKA) – Doğu Marmara Kalkınma Ajansı
• TRAKYA KA – Trakya Kalkınma Ajansı
• GÜNEY MARMARA KA (GMKA) – Güney Marmara Kalkınma Ajansı
• MEVLANA KA – Mevlana Kalkınma Ajansı (Konya, Karaman)
• ZAFER KA – Zafer Kalkınma Ajansı (Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa, Uşak)
• ORAN KA – Orta Anadolu Kalkınma Ajansı (Kayseri, Sivas, Yozgat)
• KOP KA – Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı (Not: KOP genellikle özel proje ajansı statüsündedir, kalkınma ajansı değildir. Karışıklığı önlemek için burada sadece bilgi amaçlı anılmıştır.)
• KARACADAĞ KA – Karacadağ Kalkınma Ajansı (Diyarbakır, Şanlıurfa)
• DOĞU ANADOLU KA (DAKA) – Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (Van, Bitlis, Hakkâri, Muş)
• KUZEYDOĞU ANADOLU KA (KUDAKA) – Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı (Erzurum, Erzincan, Bayburt)
• FIRAT KA – Fırat Kalkınma Ajansı (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli)
• DİCLE KA (DİKA) – Dicle Kalkınma Ajansı (Mardin, Batman, Siirt, Şırnak)
• SERHAT KA – Serhat Kalkınma Ajansı (Ağrı, Ardahan, Iğdır, Kars)
• DOĞU KARADENİZ KA (DOKA) – Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (Trabzon, Rize, Artvin, Gümüşhane, Giresun, Ordu)
• ORTA KARADENİZ KA (OKA) – Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (Samsun, Amasya, Tokat, Çorum)
• ZONGULDAK BARTIN KARABÜK KA (BAKKA) – Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı
• AHİLER KA – Ahiler Kalkınma Ajansı (Nevşehir, Kırıkkale, Aksaray, Kırşehir, Niğde)
• ÇUKUROVA KA – Çukurova Kalkınma Ajansı (Adana, Mersin)
• İPEKYOLU KA (İKA) – İpekyolu Kalkınma Ajansı (Gaziantep, Adıyaman, Kilis)
• BATI AKDENİZ KA (BAKA) – Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (Antalya, Burdur, Isparta)
• GÜNEY EGE KA (GEKA) – Güney Ege Kalkınma Ajansı (Aydın, Denizli, Muğla)
• DOĞU AKDENİZ KA (DOĞAKA) – Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye)

Her ajans, bölgesinin dinamiklerine uygun stratejik planlamalar yapar, destek programları oluşturur ve kamu-özel sektör iş birliğini geliştirir.

Kalkınma Ajansları Ne İşe Yarar?

Kalkınma ajanslarının temel amacı, bölgesel kalkınmayı hızlandırmak, yerel aktörlerin kapasitesini artırmak ve sürdürülebilir ekonomik büyümeyi desteklemektir. Ajanslar, hem mali hem de teknik destek sağlayarak bölgedeki girişimcilerin, KOBİ’lerin ve kamu kurumlarının projelerine katkı sunar.

Başlıca Görev ve Faaliyetleri:

• Bölgesel stratejik planların hazırlanması
• Mali destek programlarının yürütülmesi (hibe, proje destekleri vb.)
• Yatırımcıların bölgeye çekilmesi
• Yerel aktörlerin eğitilmesi ve teknik danışmanlık hizmetleri
• Yenilikçilik, girişimcilik ve dijital dönüşümün desteklenmesi

Ayrıca ajanslar, TR bölgesindeki yatırım fırsatlarını tanıtmak ve yerli-yabancı yatırımcılara rehberlik etmek amacıyla da aktif rol oynar.

Kalkınma Ajansları Ne Tür Destekler Sunar?

Kalkınma ajanslarının sunduğu destekler genellikle hibe programları, faizsiz kredi destekleri ve teknik yardım şeklindedir. Özellikle KOBİ’ler, sivil toplum kuruluşları ve yerel yönetimler bu desteklerden yararlanabilir.

Sık Karşılaşılan Destek Türleri:

• Proje Teklif Çağrıları (Mali destekler)
• Fizibilite Desteği
• Teknik Destek Programı
• Doğrudan Faaliyet Desteği
• Girişimcilik ve İnovasyon Destekleri

Ajans destekleri genellikle belirli tematik alanlara (örneğin yeşil dönüşüm, dijitalleşme, kırsal kalkınma) odaklanır ve proje bazlı ilerler.

Kalkınma Ajansları Kimlere Destek Verir?

Kalkınma ajansları desteklerinden aşağıdaki kişi ve kurumlar yararlanabilir:

• KOBİ’ler
• Yerel yönetimler (belediyeler, il özel idareleri)
• Üniversiteler
• Sivil toplum kuruluşları
• Kooperatifler
• Meslek odaları
• Kalkınma kooperatifleri
• Girişimciler (bazı programlarda)

Neden Danışmanlık Hizmeti Almalısınız?

Kalkınma ajanslarının desteklerinden faydalanmak için doğru proje hazırlığı, bütçelendirme ve başvuru süreci büyük önem taşır. Bu noktada uzman bir danışmanlık firmasıyla çalışmak, projelerinizin kabul edilme olasılığını artırır.

Firmamız, kalkınma ajanslarına yönelik:

• • Proje yazımı
  • Fizibilite çalışmaları
  • Teknik ve mali analizler
  • Raporlama ve izleme
    alanlarında kapsamlı danışmanlık hizmeti sunmaktadır.
  • İLETİŞİM:0536 342 8648
  • https://ka.gov.tr/